GEOTEKSTİL KEÇE
KULLANIM ALANLARI:
- Metro ve Tüneller
- Karayolları ve Demiryolları
- Barajlar
- Temeller
- Kanallar
- Göletler
- Katı Atık Bertaraf Tesisleri
- Limanlar
- Madencilik Atık Havuzları
GEOTEKSTİL KEÇE UYGULAMA ALANLARI
Su ve ısı izolasyonu tabakalarının birbirinden ayrılması, izolasyonun korunması, fazla suyun drenajı, drenaj borularının sarılarak tıkanmasının önlenmesi,
Kara ve demiryollarında çökmelerin önlenmesi için,
Drenaj sistemlerinde,
Geomembran altında,
Oyulma problemleri, donatılı dolgularda, erozyon koruma, nehir, göl, deniz gibi kıyı koruma alanlarında,,
Filtrasyon, zayıf zemin donatısı, asfalt donatılarında,
Kaplamasız yollar, kaplamalı yollar, uçuş pisti, yol dolguları altında drenaj şiltesi amaçlı,
Karayolları, tüneller ve yeraltı tesislerinde,
Metro, ziraat alanları, bahçe terasları ve spor sahalarında
Katı atık depolama sahaları, sulama kanallarında kullanılır.
Tünel Yalıtım Uygulama Standartları
a. ACI – American Concrete Institute:
1) ACI 506R Guide to Shotcrete
2) ACI 506.2 Specifications for Shotcrete
b. ASTM International:
1) ASTM C33 Standard Specification for
Concrete Aggregates 2) ASTM C150 Standard Specification for Portland Cement
3) ASTM C1140 Standard Practice for Preparing and Testing Specimens from Shotcrete Test Panels
4) ASTM C1141 Standard Specification for Admixtures for Shotcrete 5) ASTM C1116 Specification for
Fiber-Reinforced Concrete c. ASTM International: a. ASTM D4551 -12 Standard Specification for
Poly(Vinyl Chloride) (PVC) Plastic Flexible Concealed Water-Containment Membrane b. ASTM D7408 12
Standard Specification for Non Reinforced PVC (Polyvinyl Chloride) Geomembrane Seams c. ASTM D7177 -05(2010) Standard Specification for Air Channel Evaluation of Polyvinyl Chloride (PVC) Dual Track Seamed Geomembranes
d. ASTM D7176 Specification for Non-Reinforced Polyvinyl Chloride
(PVC) Geomembranes Used in Buried Applications
Geotekstil Uygulama Alanları
Havaalanlarında ve Karayollarında Geotekstil
Uçuş pistlerinin yapım safhasında yumuşak zemin üzerine filtre tabakası serildiği durumlarda dahi geotekstil uygulamaları yapılmaktadır. Bu tür imalatlarda geotekstiller vazgeçilmez malzemelerdendir. Yol yapım safhasında yumuşak zemin üzerine filtre tabakası serildiği durumlarda dahi geotekstil uygulamaları yapılmaktadır.
Kaplamalı yol ve pistlerde özellikle maruz kalınan gerilmelerin yüksek olduğu trafik ışığı yaklaşım kesimleri, havaalanı kargo terminalleri gibi yerlerde yol üst yapısında, yüksek çekme dayanımlı geoızgara türü malzemeler kullanılmaktadır.
Böyle bir durumda üst yapı tasarımı için önerilen metotlar olmasına rağmen halen uygulamada üst yapı tasarımı,güçlendirici bu tabaka (geotekstil – geoızgara) yokmuş gibi yapılmakta ve bu tabakanın kaplama ömrünü uzatıcı etkisi olduğu düşünülmektedir.
Yollar
Yollar Geotekstil ürünlerin en çok kullanım alanlarına girer. Geotesktilin en yaygın kullanım alanlarından biri kaplamasız yollardır.
Geçici yollar, tali yollar, şantiye yolları ve orman yolları gibi bu tür yollar temel zemini üzerine belli kalınlıkta sıkıştırılmış agrega serilerek teşkil edilirler. Temel zemininin yumuşak kohezyonlu bir zemin olması durumunda veya yağışlı mevsimlerde; araç yükleri neticesinde tekerlek geçiş, bası noktalarında, zeminde yerel göçmeler gözlenebilir. Bu durumda agrega tabakasının yumuşak zemine karışması veya batması ile yük dağıtıcı özellikteki agrega tabakasının kalınlığı azalır. Bakım yapılarak ara ara agrega serilmesi veya agrega kalınlığının fire vereceği düşünülerek baştan daha kalın serilmesi gerekir. Temel zeminin kohezyonsuz veya silt gibi az kohezyonlu suya doygun bir zemin olduğu durumlarda araçların ve diğer hareketli yüklerin tatbik ettiği tekrarlı yükler yüksek boşluk suyu basınçlarının oluşmasına; bunda zeminin kısmi sıvılaşmasına neden olabilir. Sıvılaşan zeminde üstteki agrega tabakası içine nüfuz eder.
Geotekstil kullanıldığında ise; geotekstil, zayıf temel zemini ve agrega tabakasının karışmasını önleyerek agreganın serilme ve sıkıştırılmasını kolaylaştırır, agreganın yumuşak zemine batmasını önler. Gerektiğinde fıltrasyon işlevini de yerine getirerek boşluk suyu basınçlarının sönümlenmesini sağlar. Geotekstilin sahip olduğu çekme gerilmesi dayanımı
sayesinde, membran etkisi ile aynı anda bir nevi güçlendirme işlevini de görür.
Temel zemini ve agrega arasında geotekstil olduğu ve olmadığı durumlarda gerekli agrega kalınlığının saptanmasına yönelik, yerleşmiş en az iki tasarım yöntemi mevcuttur. Geotekstil kullanılması, temel zemini CBR değerinin yaklaşık olarak %3¨ten küçük (drenajsızkayma dayanımı Cu . 0.5 kg/cm²) olduğu durumlarda uygun bir alternatiftir.
Kaplamasız yol tasarım metot ve prensipleri, kaplamalı yol ve uçuş pistlerinin yapım safhası için ya da yumuşak zemin üzerine agrega – filtre tabakası serildiği durumlarda da geotekstil uygulamaları yapılmaktadır.
Demiryollarında Geotekstil
Geotekstiller filtrasyon, drenaj, ayırıcı ve takviye amaçlı olarak balast altlarına serilerek uygulanmaktadır.
Barajlarda Geotekstil
Barajlarda geotekstillerin muhtemel kullanılma yerleri gösterilmektedir. Geotekstillerin barajlarda ilk kez kullanımı 1970 yılında Fransa’nın Valcros Barajında olmuştur. Ayrıca örgüsüz geotekstillerin drenlerde ilk kullanımları da bu barajda olmuştur.
Asfalt Takviye İşlerinde Geotesktil
Geotekstillerin yaygın uygulama alanlarından biride asfalt takviye (tamir) tabakaları altına geotekstil – geoızgara
serilmesidir.Geotekstil kullanıldığında; bitümlü emülsiyon püskürtme asfaltını emerek geçirimsiz hale gelen geotekstilin esas işlevi, alt katmanlara suyun geçmesini önlemektir. Ayrıca geotekstil konulması, mevcut çatlak veya derzlerden başlayan yansıma çatlaklarının kontrol altına alınmasını sağlar. Bulgular ile, bu uygulamanın takviye tabakasının ömrünü
3 – 10 katına çıkardığı anlaşılmıştır.
Bu uygulamalarda geotekstil kullanıldığında;
Yansıma çatlaklarını geciktirir, eski kaplamadaki çatlakların üstteki yeni takviye tabakasına yansımasını önler,
Bir nem bariyeri oluşturur; yapıştırma tabakasını emerek geçirimsiz bir tabaka oluşturarak temel, alt temel ve tabana
su sızmasını önleyerek kaplama stabilitesini artırır,
Kaplama ömrünü uzatır ve çatlamaları geciktirir.
Dren ve hendeklerde geotekstil kullanımı
Geotekstiller drenlerde perfore boru etrafına veya hendek etrafına sarılarak kullanılabilir.Geotekstil kullanılması ile ince filtre tabakası teşkiline gerek kalmadığı gibi agrega, filtre tabakasının filtrasyon, tane tutabilme işlevi kalmadığı için gradasyonlu, permeabilitesi çok yüksek malzeme kullanılabilir. Drende boruya gerek kalmayabilir veya daha dar bir dren yeterli olabilir.
Yüksek geçirgenlikleri olan geotekstiller; yağmur, yer altı ve yüzey suyu drenajları dahil olmak üzere çok geniş kapsamlı olarak inşaat uygulamalarında kullanılır. Böylece uzun ömürlü ve düşük maliyetli drenajların yapılması sağlanır. Uygulamaları kolay olduğundan işçilik maliyetleri ile birlikte bakım masraflarının da azalmasını sağlar.
Çoğunlukla drenaj borusuna veya büze bile gerek kalmadan kullanılmaktadır. Gradasyonlu, ince ve pahalı kum filtre malzemesine gerek duyulmaz, tek boyutlu gradasyonsuz, iri ve ucuz tabii malzemeler kullanmak yeterli olmaktadır.
İstinad duvarlarından geotekstil kullanımı
Geotekstiller istinad duvarlarında; En fazla drenaj amaçlı olarak kullanılmaktadır. Ayrıca
geotekstiller sayesinde çok fazla miktarda filtre malzemesine gerek kalmayacağından dolaylı olarak dayanımına da ekstra fayda sağlar. İmalatı ve işçiliği kolay olduğundan projenin ve imalatların uygulanmasını kolaylaştırır.
Binalarda Geotekstil
Hemen hemen istinad duvarları için söylediklerimiz burada da geçerlidir. Binalarda özellikle geotekstiller, temellerden teraslara kadar tüm bina genelinde kullanılmaktadır.
Kıyı Korumalarında Geotekstil
Geotekstiller filtrasyon, seperasyon, drenaj ve takviye amaçlı olarak şev ve kıyılarda kullanılmaktadır. Böylece kıyı ve şevlerin özellikle erozyonu önlenerek çeşitli istenmeyen hareketlerin ( heyelan, akma ve kaymalar) gelişmesi önlenmektedir.
Su İçindeki Yapılarda Geotekstil
Dere, nehir, deniz gibi sulu ortamlardan geçen köprü, viyadük, tünel vs… imalatlarında özellikle seperasyon, yük dağıtıcı ve koruyucu nitelikleri ile kullanılmaktadır.
Spor Sahalarında Geotekstil
Geotekstiller spor sahaları gibi geniş alanların drenajının yapılmasında oldukça yararlı olarak kullanılmaktadır.
Geotekstiller sayesinde gereksiz filtre malzemelerinden kurtularak maliyetin düşmesi sağlanır. İşin hızlanmasını sağlar,
yüzey kaplamasının (çim) bozulmasını önler.
Katı Atık Depolama Tesislerinde geotekstil kullanımı
Geotekstiller katı atık depolama tesislerinde, geomembranlarla birlikte vazgeçilmez malzemelerdir. Seperasyon özelliği ile farklı tabakaların birbirine karışmasını önler, sızıntıların kontrollü drenajlarını ve yüzey – yağmur sularının atıklara ulaşmadan drenajını sağlar.Yine geotekstiller normal tabii filtre malzemelerinden çok daha ince olduklarından atık depolama tesislerinin en önemli sorunlarından olan yer probleminde optimum alanın ve hacmin kullanılmasına olanak verir.
Su Yalıtımında Geotekstil
Geotekstiller su yalıtımında koruyucu ve drenaj elemanı olarak kullanılırlar. Yüzey pürüzlerini yumuşatarak, yalıtım membranlarının hasar görmelerini engelleyen bir perde gibi görev yaparak su yalıtım sisteminin uzun ömürlü ve güvenilir olmasını sağlar.
Geotekstillerin barajlarda kullanılma yerleri ve buralarda kullanılma
amaçları:
• Geçirimsiz kaplama altında basınç düşürme drenlerinde,
• Memba tarafında anroşman altında,
• Kret üzerinde yol yapımında,
• Baca ve yatay dreni teşkil eden filtre malzemesinin korunmasında,
• Topuk dreninde kullanılmaktadır.
Kalın geotekstiller çok katlı olmak koşuluyla doğrudan, bizzat dren teşkilinde de kullanılabilmektedir.
GEOTEKSTİL KEÇE DEPOLAMA VE KORUMA ŞARTLARI
Kuru ve temiz yerlerde muhafaza edilmelidir.
Güneşten korunmalıdır.
Ürünün altında palet olmalıdır.
Şantiyelerde bir branda altında muhafaza edilmelidir.
Ürün indirilirken ürüne ve ambalajına zarar vermeyecek şekilde uygun forklift ataçmanları kullanılmalıdır.
GEOTEKSTİL KEÇE AVANTAJLARI
Isıl işlem gördüğü için aynı gramajda daha fazla mukavemet ve daha az uzama gösterir,
Daha az depolama alanı gerektirir,
Kolay taşınabilir ve serilebilir,
Asit, alkali ve mikroorganizmalara karşı dayanıklıdır,
UV ışınlarına dayanımlıdır,
Geotekstilin yüzeyine dik ve yüzeyine paralel geçirimliliği yüksektir.
Geotekstillerin barajlarda kullanılma yerleri ve buralarda kullanılma
amaçları:
• Geçirimsiz kaplama altında basınç düşürme drenlerinde,
• Memba tarafında anroşman altında,
• Kret üzerinde yol yapımında,
• Baca ve yatay dreni teşkil eden filtre malzemesinin korunmasında,
• Topuk dreninde kullanılmaktadır.
Kalın geotekstiller çok katlı olmak koşuluyla doğrudan, bizzat dren teşkilinde de kullanılabilmektedir